In dit hoofdstuk geven we een samenvatting op hoofdlijnen. Eerst gaan we in op de beslispunten in deze kadernota. Vervolgens staan we stil bij een actueel overzicht van de stelpost indexatie en de nieuwe ramingen van knop 1 en knop 2.
1. Beslispunten
1.1 Ambities en speerpunten
Het eerste beslispunt voor de raad is om in te stemmen met de ambities en speerpunten voor het jaar 2024. De ambities en speerpunten worden in de begroting 2024 verder uitgewerkt.
Naar verwachting zijn de huidige UMO's belangrijke input voor het opstellen van de nieuwe ambities en speerpunten.
1.2 Financiële kaders
Het tweede beslispunt voor de raad is om in te stemmen met de financiële kaders.
Dit zijn kaders voor het omgaan met de baten en lasten van onze Portemonnee. Deze financiële kaders zijn leidend voor de gehele budgetcyclus. Deze kaders zijn de basis voor het opstellen van de Begroting 2024 en de Meerjarenraming 2025-2028. Indien voorgesteld wordt om van een kader af te wijken dan wordt dit een expliciet beslispunt in het raadsvoorstel van de Begroting, Kadernota of Bestuursrapportage.
In het Thema onze portemonnee zijn de kaders nader toegelicht. In bijlage 1 is een overzicht van de huidige financiële kaders opgenomen. In deze kadernota worden geen wijzigingen van kaders voorgesteld.
We hebben geconstateerd dat het huidige kader waarin we geen prijsstijgingen toepassen voor veel onderdelen van de begroting met de huidige inflatiepercentages niet toekomstbestendig is. Voor de jaren 2023 en 2024 is de stelpost Indexatie in het leven geroepen. De stelpost is bedoeld om extreme prijsstijgingen op te vangen. De stelpost is een incidentele oplossing voor de gestegen prijzen en geen structurele oplossing. De komende periode zullen we de inflatiecijfers nauwlettend volgen. Indien de inflatiecijfers stabiliseren op ongeveer 2% (doelstelling Europese Centrale Bank) dan is een toekomstige aanpassing van dit kader niet nodig. We stellen in deze kadernota niet voor om het kader van prijsstijging aan te passen. We stellen wel voor om de verwachte voordelen als gevolg van prijscompensatie van de meicirculaire 2023 en de septembercirculaire 2023 te reserveren in de stelpost indexatie.
1.3 Autonome bestedingsvoorstellen
Het derde beslispunt voor de raad is om in te stemmen met de autonome bestedingsvoorstellen.
Deze kadernota bevat enkel autonome bestedingsvoorstellen. Deze voorstellen beschouwen we als onvermijdelijk en zijn feitelijk bijstellingen van budgetten. We hebben de volgende autonome voorstellen opgenomen. In de bijlage Dynamische Prioriteitenlijst (DPL) lichten we de autonome voorstellen toe.
Buiten de gemeenschappelijke regelingen hebben we op dit moment geen autonome voorstellen geselecteerd voor 2024. De extra kosten voor de gemeenschappelijke regelingen dekken we uit de stelpost indexatie.
1.4 Lokale lasten
Het vierde beslispunt van de raad is om het tarief toeristenbelasting 2024 t.o.v. 2023 niet te wijzigen.
Toeristenbelasting
De tarieven voor 2023 zijn bij de behandeling van de Kadernota 2023 als volgt vastgesteld:
- Groepsaccommodaties € 0,60 per overnachting:
- Campings € 1,30 per overnachting;
- Hotels/BenB/bungalowparken € 1,75 per overnachting.
In deze Kadernota doet het college, conform Bestuursprogramma 2022-2026, een voorstel om de toeristenbelasting 2024 gelijk te houden.
OZB
In deze kadernota doen wij geen voorstel voor de tarieven OZB 2024. Het is onze intentie om voor 2024, conform bestuursprogramma 2022-2026, de tarieven met 2,75% te verhogen. Dit percentage is lager dan de huidige en de verwachte inflatie voor 2024. In de begroting 2024 doen wij een voorstel voor de tarieven OZB 2024.
1.5 Bestuurlijke bestedingsvoorstellen
Het laatste beslispunt van de raad is om een reactie te geven op de voorzet van het college ten aanzien van de bestuurlijke bestedingsvoorstellen en de voorstellen in het Meerjarig investeringsplan. Hieronder een overzicht van de voorstellen die op de DPL staan. Tevens is aangegeven welke voorstellen het college prioriteit geeft. We willen benadrukken dat dit het beeld is vanuit het college. De raad wordt gevraagd om mee te denken en alternatieven aan te geven.
Het college heeft bij het bepalen van de prioritering o.a. rekening gehouden met de volgende aspecten:
1. Voorstellen die al langere tijd op de DPL staan krijgen sneller hogere prioriteit.
2. Voorstellen die een vervolg zijn op iets dat al in gang is gezet krijgen sneller hogere prioriteit.
3. Als het voorstel concreet is uitgewerkt dan is er ook sneller hogere prioriteit van toepassing.
Voorstellen Kadernota 2024 | Voorzet college | Structureel | Incidenteel | Incidenteel | |
Investeringen | Prioriteit | 2024 | 2024 | 2025 | |
1 | 2e Exloërmond herstructurering openbare ruimte | nee | p.m. | ||
Subtotaal: | 0 | 0 | 0 | ||
Beleidsmatige voorstellen | |||||
1 | Breed offensief (participatiewet) | nee | 50.000 | ||
2 | Verhoging budget griffie communicatie | ja | 10.000 | ||
3 | Volkshuisvestingsfonds | ja | 30.000 | ||
4 | Onderhoud gemeentelijk vastgoed | nee | p.m. | ||
5 | Dimpactprogramma Beyond23 | ja | 75.000 | ||
6 | BOA's | ja | 53.000 | ||
7 | Trainees | ja | 225.000 | ||
8 | Projecten Andes | ja | 75.000 | ||
9 | Uitvoeringskosten project centrumplan Exloo | nee | 100.000 | ||
10 | Regio Deal | ja | 225.000 | 225.000 | |
11 | Budget voor vrijwilligerswaardering | ja | 17.500 | ||
12 | Onderhoud Aukje Wolf park | nee | 8.000 | ||
13 | Digitalisering archief | ja | 100.000 | ||
14 | Buurtbemiddeling | ja | 20.000 | ||
15 | Formatie jeugdhulpregio | ja | 20.000 | ||
16 | Uitvoeringsbudget bewegen in de openbare ruimte | nee | 100.000 | ||
17 | Investering basisvoorziening voetbalcomplexen | ja | 250.000 | ||
18 | Vervanging sporttechnische inrichting sportcomplexen | nee | 50.000 | ||
19 | Renovatie hoofdvelden overige kernen | ja | 125.000 | ||
20 | Renovatie bijvelden seizoen 2024 | ja | 150.000 | ||
21 | Transformatie Veilig Thuis Drenthe | ja | 58.000 | ||
22 | LEADER bijdrage Oost-Drenthe 2024-2027 | ja | 38.000 | 38.000 | |
23 | Motie afvalbakken | nee | p.m. | ||
24 | Evaluatie zonne-oogst | ja | 50.000 | ||
Subtotaal: | 283.500 | 1.538.000 | 271.000 | ||
Bestuursprogramma | |||||
1 | Subsidie stichting urgente noden | ja | 5.000 | ||
2 | Nedersaksenlijn | ja | 35.000 | ||
3 | Publieke laadinfrastructuur | ja | 20.000 | ||
Subtotaal: | 5.000 | 55.000 | 0 | ||
Totaal: | 288.500 | 1.593.000 | 271.000 |
De raad wordt in het bijzonder uitgenodigd een reactie te geven ten aanzien van het meerjarig investeringsplan. Het meerjarig investeringsplan is een afzonderlijk document dat gelijktijdig met de kadernota 2024 wordt aangeboden. In dit plan zijn de investeringsvoorstellen afzonderlijk toegelicht. Hieronder een overzicht van de voorstellen van het MJIP waar het college een hoge prioriteit aan geeft.
Investeringen met hoge prioriteit | Investering | Incidenteel | Structureel | Voorstel | |
2024 | 2024 | dekking | |||
1 | Renovatie Sportpark Borger kleedruimte (gebouw) | 750.000 | 750.000 | VAR/knop 2 | |
2 | Overdragen gebouw voetbalvereniging Nieuw-Buinen | 1.000.000 | 1.000.000 | -100.000 | VAR/knop 2 |
3 | Subsidie instandhouding kerncomplexen voetbal | n.v.t | 70.000 | Stelpost MJIP | |
4 | IHP renovatie en nieuwbouw (blok 1) | 2.110.000 | 94.950 | Stelpost MJIP | |
5 | Binnenklimaat en verduurzaming (blok 1) | 1.067.400 | 97.845 | Stelpost MJIP | |
6 | Investering GVVP 2024 | 600.000 | 45.000 | Stelpost MJIP | |
Totaal: | 5.527.400 | 1.750.000 | 207.795 |
2. Stelpost indexatie
Met de huidige hoge indexatie dienen diverse budgetten te worden geïndexeerd. In de begroting 2023 hebben we daarvoor een stelpost indexatie gevormd. Het uitgangspunt voor een bijstelling is dat er een sprake moet zijn van een prijsstijging van meer dan 10%. Ook verhogingen van externe partijen komen ten laste van deze stelpost. In onderstaande tabel zijn de nieuwe indexeringen aangegeven. Het restantbudget uit de begroting 2023 is in de eerste regel aangegeven.
Toevoegingen | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
Restant begroting 2023 | 764.161 | 754.162 | 744.163 | 734.164 | |
1 | Vrijvallen behoedzaamheid | 0 | 0 | 0 | 0 |
2 | Vrijval verwachte bezuiniging Rijk | 1.350.000 | 1.350.000 | 1.350.000 | 1.350.000 |
Restant 2024 t/m 2027 | 2.114.161 | 2.104.162 | 2.094.163 | 2.084.164 | |
Afnames | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
3 | Nieuwe CAO gemeenten | -960.000 | -960.000 | -960.000 | -960.000 |
4 | ICT kosten Emmen en indexatie | -600.000 | -600.000 | -600.000 | -600.000 |
5 | Indexatie zwembaden | -40.000 | -55.000 | -60.000 | -75.000 |
6 | Emco en Wedeka groenvoorziening | -61.000 | -61.000 | -61.000 | -61.000 |
7 | Premie WGA verzekering | -20.000 | -20.000 | -20.000 | -20.000 |
8 | Dienstverlening Andes | -43.000 | -64.500 | -86.000 | -107.500 |
9 | Gemeenschappelijke regelingen | -531.400 | -631.242 | -650.460 | -651.476 |
10 | Indexatie verkeer | -21.750 | -21.750 | -21.750 | -21.750 |
11 | Indexatie openbare verlichting | -17.850 | -17.850 | -17.850 | -17.850 |
Totaal: | -2.295.000 | -2.431.342 | -2.477.060 | -2.514.576 | |
Restant 2024 t/m 2027 | -180.839 | -327.180 | -382.897 | -430.412 |
Voor een toelichting van de posten wordt verwezen naar het hoofdstuk Financiële ontwikkelingen.
Conclusie
Zichtbaar is dat er een tekort is in deze stelpost. Het voorstel is om deze stelpost weer aan te vullen als de meicirculaire wordt gepubliceerd. Er is namelijk toegezegd door het Rijk dat gemeenten worden gecompenseerd in de meicirculaire voor de hoge indexatie die in 2022 heeft plaatsgevonden.
3. Geactualiseerde saldi knop 1 en knop 2
We presenteren de geactualiseerde saldi van saldo begroting (knop 1) en budget beleidsintensivering (knop 2).
Knop 1: Saldo begroting
Onderstaand de stand van knop 1 Saldo begroting. Deze wijzigt alleen door de structurele mutaties uit de bestuursrapportage 2023-I aangezien deze Kadernota geen autonome voorstellen bevat.
Knop 1 Saldo begroting | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|
Stand Begroting 2023 | 442.099 | 414.013 | 491.469 | 65.850 |
Structurele mutaties BERAP 2023-I | -12.750 | -12.750 | -12.750 | -12.750 |
Autonome mutaties | 0 | 0 | 0 | 0 |
Stand Kadernota 2024 | 429.349 | 401.263 | 478.719 | 53.100 |
Knop 2: Budget beleidsintensivering
Hieronder geven we een toelichting op de financiële mutaties die hebben plaatsgevonden op knop 2 budget beleidsintensivering sinds de begroting 2023. Deze wijzigt niet, aangezien deze Kadernota geen autonome voorstellen bevat.
Knop 2 Beleidsintensivering | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|
Stand Begroting 2023 | 1.515.772 | 1.703.272 | 1.115.772 | 1.115.772 |
Autonome mutaties | 0 | 0 | 0 | 0 |
Stand Kadernota 2024 | 1.515.772 | 1.703.272 | 1.115.772 | 1.115.772 |